جامعه ی نابینایان و کم بینایان استان آذربایجان شرقی
در بخش چهاردهم از NVDA
به مباحث زیر خواهیم پرداخت.
۱,موس NVDA+control+m
۲,اعلام تغییر شکل موس
۳,فعال‌سازی دنبال کردن موس
۴,تحلیل واحد متن
۵,اعلام نقش شیء، هنگامی که موس وارد محدوده‌ی شیئی میشود
۶؛,پخش مختصات صوتی بهنگام حرکت موس
۷,کنترل حجم صدای مختصات صوتی بر اساس میزان روشنایی
۸,تعامل لمسی
۹,حالت تایپ لمسی
۱۰,مکان‌نمای بازبینی
۱۱,دنبال کردن فکوس سیستم
۱۲,دنبال کردن نشانگر سیستم
۱۳,دنبال کردن مکان‌نمای موس
۱۴,حالت بازبینی ساده
۱۵,نحوه ارائه‌ی اشیا (NVDA+control+o)
۱۶,اعلام پیام‌های راهنما
۱۷,اعلام بالن‌های راهنما
۱۸,اعلام کلیدهای میانبر اشیا
۱۹,اعلام اطلاعات موقعیت اشیا
۲۰,حدس زدن اطلاعات موقعیت شیء هنگامی که اطلاعات موجود نیست
۲۱,اعلام نوار پیشرفت
۲۲,اعلام نوارهای پیشرفت پس‌زمینه
۲۳,اعلام تغییرات محتوای پویا
۲۴,پخش صدا هنگام آشکار شدن پیشنهادهای خودکار
۲۵,نوشته‌های ورودی ویژه‌ی زبان‌های آسیای شرقی
۲۶,اعلام تمامی کاندیداهای موجود بطور خودکار
۲۷,اعلام کاندیدای انتخاب‌شده
۲۸,آوردن توضیح مختصر نویسه بهنگام اعلام کاندیدای انتخاب‌شده
۲۹,اعلام تغییرات در رشته‌ی خواندنی
۳۰,اعلام تغییرات در رشته‌ی نِوِشتنی
توجه
برای حرکت بر روی مباحث یاد شده با دگمه H حرکت کرده و برای مطالعه هر کدام یک از مباحث از دگمه های جهت نما استفاده نمایید.
و یا برای رفتن به بخش دیگر از مبحث NVDA در انتهای پست از دگمه بخش بعدی یا بخش قبلی استفاده نمایید.
موس (NVDA+control+m)
دسته‌ی «موس» در پنجره‌ی تنظیمات NVDA به NVDA امکان میدهد تا موس را دنبال کند؛ بوق‌های مختصاتی بر اساس موقعیت مکان‌نمای موس پخش کند؛ و دیگر گزینه‌های استفاده از موس را تنظیم کند.
این دسته گزینه‌های زیر را در بر دارد:
اعلام تغییر شکل موس
یک کادر علامت‌زدنی است که وقتی علامت‌دار باشد، معنایش این است که NVDA شکل اشاره‌گر موس را هرگاه تغییر کند اعلام خواهد کرد.
اشاره‌گر موس در پنجره‌ها تغییر شکل میدهد تا پیام‌های معینی را به کاربر برساند؛ مانند اینکه چیزی که موس روی آن قرار دارد قابل ویرایش است، یا چیزی دارد بارگزاری میشود (و باید برای کار کردن با آن تا بارگزاری کامل صبر کنید)، یا غیره.
فعال‌سازی دنبال کردن موس
کلید میانبر: NVDA+m
هنگامی که این گزینه فعال باشد، NVDA، همان‌طور که موس را روی صفحه حرکت میدهید، متنی را که زیر اشاره‌گر موس قرار دارد خواهد خواند.
تحلیل واحد متن
چنانچه NVDA را این‌گونه تنظیم کرده باشید که متن زیر موس را همان‌طور که موس را حرکت میدهید بخواند، این گزینه به شما اجازه میدهد دقیقاً انتخاب کنید -بهنگام استفاده از موس- چقدر از متن خوانده بشود.
گزینه‌های موجود در این جعبه‌ی کشویی عبارت اند از: نویسه، واژه، خط، و بند.
اعلام نقش شیء، هنگامی که موس وارد محدوده‌ی شیئی میشود
اگر این کادر علامت داشته باشد، همین‌که موس وارد شیئی بشود، NVDA نقش (نوع)* آن شیء را نیز اعلام خواهد کرد. *(دکمه، کادر علامت‌زدنی، جعبه‌ی کشویی، …)
پخش مختصات صوتی بهنگام حرکت موس
علامت زدن این کادر NVDA را وا میدارد همین‌طور که موس حرکت میکند بوق پخش کند. به این وسیله، کاربر در‌می‌یابد که به نسبت ابعاد صفحه‌ی نمایش، موس در کجای صفحه قرار دارد.
هرچه موس روی صفحه‌ی نمایش بالاتر باشد، بوق‌ها با صدایی زیرتر پخش میشوند.
به همین شکل، هرچه موس بیشتر سمت چپ یا سمت راست صفحه قرار گرفته باشد، صدا نیز به همان نسبت از سمت چپ یا راست پخش خواهد شد (با این فرض که کاربر از بلندگوهای استریو یا هدفون استفاده کند).
کنترل حجم صدای مختصات صوتی بر اساس میزان روشنایی
در صورتی که گزینه‌ی پیش از این کادر را -که در سرنوشتار قبلی توضیح داده شد- علامت زده باشید، علامت‌زدن این کادر بدین معناست که حجم صدای بوق‌های مختصات صوتی با میزان روشنایی آن بخش از صفحه‌ی نمایش که زیر اشاره‌گر موس است کنترل میشود. (هرچه روشنتر و درخشانتر باشد، صدای بوق‌ها بلندتر خواهد بود.)
این تنظیم (کادر) بطور پیش‌فرض بدون علامت است.
تعامل لمسی
این دسته‌ی تنظیمات، که تنها در رایانه‌هایی که ویندوز ۸ و بالاتر را اجرا میکنند و دارای قابلیت‌های لمسی هستند در دسترس است، به شما امکان میدهد تا نحوه‌ی رفتار NVDA را با صفحه‌های لمسی تنظیم کنید.
این دسته شامل این گزینه است:
حالت تایپ لمسی
این کادر علامت‌زدنی به شما امکان میدهد تا روشی را که برای ورود متن با صفحه‌کلید لمسی به کار میگیرید تعیین کنید.
چنانچه این کادر علامت‌دار باشد، هنگامی که کلیدی را روی صفحه‌کلید لمسی پیدا میکنید، میتوانید انگشتتان را از روی آن برداشته تا کلید انتخاب‌شده فشرده شود.
اگر این کادر علامت نداشته باشد، باید روی کلید انتخاب‌شده دوبار ضربه بزنید تا فشرده شود.
مکان‌نمای بازبینی
دسته‌ی «مکان‌نمای بازبینی» در پنجره‌ی تنظیمات NVDA برای پیکره‌بندی رفتار مکان‌نمای بازبینی به کار میرود.
این دسته شامل گزینه‌های زیر است:
دنبال کردن فکوس سیستم
کلید میانبر: NVDA+7
وقتی این گزینه فعال باشد، هرگاه فکوس سیستم تغییر کند، مکان‌نمای بازبینی همیشه در همان شیئی خواهد بود که فکوس سیستم نیز در آن است.
دنبال کردن نشانگر سیستم
کلید میانبر: NVDA+6
هنگامی که این گزینه فعال باشد، هرگاه نشانگر سیستم حرکت کند، مکان‌نمای بازبینی هم بطور خودکار به موقعیت نشانگر سیستم برده خواهد شد.
دنبال کردن مکان‌نمای موس
زمانی که این گزینه فعال باشد، هرگاه موس حرکت کند، مکان‌نمای بازبینی آن‌را تعقیب خواهد کرد.
حالت بازبینی ساده
زمانی که این گزینه فعال باشد، NVDA سلسله مراتب اشیایی که کاربر میتواند بپیماید را پالایش میکند تا اشیایی را که مورد علاقه‌ی کاربر نیستند (و احتمالاً کاربر ترجیح میدهد آنها را نشْنَوَد) از محدوده‌ی پیمایش خارج کند؛ مثلاً، اشیایی که -به دلیل غیر فعال بودن- نادیدنی هستند یا آن‌هایی که صرفاً برای مقاصد طرح‌بندی صفحه به کار رفته اند.
لطفا برای فعال یا غیر فعال کردن حالت بازبینی ساده از هر جایی، با استفاده از پنجره‌ی مدیریت فرمان‌های ورودی، یک کلید یا حرکت سفارشی اختصاص دهید.
نحوه ارائه‌ی اشیا (NVDA+control+o)
دسته‌ی «نحوه‌ی ارائه‌ی اشیا» در پنجره‌ی تنظیمات NVDA برای تعیین مقدار اطلاعاتی که NVDA درباره‌ی کنترل‌ها ارائه میدهد، مانند توضیحات، اطلاعات موقعیت و غیره، استفاده میشود.
این دسته گزینه‌های زیر را در بر دارد:
اعلام پیام‌های راهنما
کادری علامت‌زدنیست که وقتی علامت داشته باشد به NVDA میگوید که هرگاه پیام‌های راهنما (Tool Tips) نمایان شدند آنها را اعلام کند.
بسیاری از پنجره‌ها و کنترل‌ها، وقتی اشاره‌گر موس را روی آنها حرکت میدهید، پیام کوچکی را نشان میدهند که به آن «پیام راهنما» میگوییم. این‌گونه پیام‌ها، بعضی اوقات، هنگامی که فکوس را جابجا میکنید نیز دیده میشوند.
اعلام بالن‌های راهنما
هنگامی که این کادر علامت‌دار باشد به NVDA میگوید، هرگاه بالن‌های راهنما ظاهر شدند آنها را بخواند.
بالن‌های راهنما مانند پیام‌های راهنما هستند؛ اما معمولاً از نظر اندازه بزرگتر اند و با اتفاقات سیستمی در ارتباط هستند؛ مانند هشدار در مورد کابل شبکه‌ای که قطع شده است، یا مسائل امنیتی ویندوز.
اعلام کلیدهای میانبر اشیا
وقتی این کادر علامت داشته باشد، NVDA، هنگام اعلام یک شیء یا کنترل، کلید میانبری که به آن شیء یا کنترل معین ارتباط دارد را نیز اعلام خواهد کرد.
به عنوان مثال، منوی فایل در یک نوار منو، ممکن است دارای کلید میانبر «Alt+F» باشد.
اعلام اطلاعات موقعیت اشیا
این گزینه به شما اجازه میدهد انتخاب کنید، موقعیت اشیایی که با فکوس یا پیمایش اشیا روی آنها حرکت میکنید گزارش شود یا نه. (چنانچه این گزینه که یک کادر علامت‌زدنیست علامت داشته باشد، مثلاً، به همراه نام شیء میشنوید، ۱ از ۴.)
حدس زدن اطلاعات موقعیت شیء هنگامی که اطلاعات موجود نیست
اگر «اعلام اطلاعات موقعیت اشیا» -که شرحش گذشت- روشن باشد، این گزینه به NVDA اجازه میدهد تا موقعیت شیئی را که به هر دلیلی برای کنترل خاصی در دسترس نیست حدس بزند.
در صورت روشن بودن این گزینه، NVDA اطلاعات موقعیت کنترل‌های بیشتری، همچون منوها و نوارهای ابزار را گزارش میکند؛ ولی ممکن است این اطلاعات کمی دقیق نباشند.
==== اعلام توضیحات اشیا =====[ObjectPresentationReportDescriptions]
اگر میخواهید به همراه اشیا، توضیح مربوط به آنها گزارش نشود، علامت این کادر را بردارید.
اعلام نوار پیشرفت
کلید میانبر: NVDA+u
این گزینه مشخص میکند که NVDA نوارهای پیشرفت را چگونه به شما اعلام کند.
این جعبه‌ی کشویی این گزینه‌ها را در بر دارد:
- خاموش: نوارهای پیشرفت بهنگام تغییر اعلام نخواهند شد.
- خواندن: این گزینه به NVDA میگوید که تغییرات نوار پیشرفت را به درصد بیان کند. با هر تغییر در نوار پیشرفت، NVDA درصد جدید را اعلام میکند.
- بوق زدن: این گزینه به NVDA میگوید که هر بار که نوار پیشرفت تغییر میکند، بوق بزند. هرچه صدای بوق زیرتر بشود، به انتهای نوار پیشرفت و کامل شدن آن نزدیکتر خواهد بود.
- بوق زدن و خواندن: این گزینه به NVDA میگوید روزآمد شدن نوار پیشرفت را هم با بوق و هم با گفتار اعلام کند.
اعلام نوارهای پیشرفت پس‌زمینه
این گزینه اگر علامت‌دار باشد، به NVDA میگوید که به اعلام کردن تغییرات نوار پیشرفت حتی اگر پیش روی شما و در پنجره‌ی فعالی نباشد ادامه دهد.
اگر شما پنجره‌ای را که نوار پیشرفت داخل آن است کوچک کنید و روی نوار وظیفه قرار دهید، NVDA همچنان آن‌را تعقیب میکند و به شما اجازه میدهد که کار دیگری انجام دهید؛ هم‌زمان تغییرات نوار پیشرفت هم اعلام خواهد شد.
اعلام تغییرات محتوای پویا
کلید میانبر: NVDA+5
اعلام محتوای جدید در اشیای خاص، همچون پایانه‌ها و کنترل سوابق در برنامه‌های چت را فعال یا غیر فعال میکند.
پخش صدا هنگام آشکار شدن پیشنهادهای خودکار
NVDA با این گزینه نحوه اعلامآشکار شدن پیشنهادهای خودکار را کنترل میکند. چنانچه فعال باشد، برای نشان دادن این‌گونه پیشنهادها صدای مخصوصی پخش میکند.
«پیشنهادهای خودکار» عبارت اند از فهرست‌هایی از ورودی‌های پیشنهادی بر اساس متنی که در فیلدهای ویرایشی یا اسناد معینی وارد میشود.
به عنوان مثال، هنگامی که در کادر جستجوی منوی Start در ویندوز ویستا یا ویندوزهای بالاتر متنی وارد میکنید، ویندوز بر اساس آنچه تایپ کرده‌اید فهرستی از پیشنهادها را نمایش میدهد.
برای برخی فیلدهای ویرایشی مانند فیلدهای جستجو در برنامکهای گوناگون ویندوز ۱۰، NVDA میتواند شما را هنگامی که متنی تایپ میکنید، از اینکه فهرستی از پیشنهادها ظاهر شده‌است آگاه کند.
فهرست پیشنهادهای خودکار، هنگامی که از کادر ویرایشی خارج میشوید بسته خواهد شد. NVDA برای بعضی از فیلدها هنگامی که چنین اتفاقی بیفتد میتواند شما را آگاه کند.
نوشته‌های ورودی ویژه‌ی زبان‌های آسیای شرقی
دسته‌ی «نوشته‌های ورودی» به شما امکان میدهد تا کنترل کنید NVDA ورود نویسهها و حروف ویژه زبان‌های آسیای شرقی را چگونه اعلام کند؛ مانند هنگامی که کاربر از روش‌های ورودی‌ای چون «ویرایشگر روش ورودی (Input Method Editor)» یا «ورودی خدمت متن (Text Service Input)» استفاده میکند.
با توجه به این واقعیت که روش‌های ورودی از نظر امکانات موجود و از نظر نحوه انتقال اطلاعات بسیار متنوع و گسترده هستند، احتمالاً لازم خواهد بود برای به دست آوردن تجربه‌ای کارامد در تایپ این‌گونه زبان‌ها، این گزینه‌ها را -که در چند سرنوشتار پیش رو به شرح آن میپردازیم- برای هر روش ورودی به گونه ای متفاوت تنظیم کنید.
اعلام تمامی کاندیداهای موجود بطور خودکار
این گزینه که بطور پیش‌فرض روشن است، به شما اجازه میدهد انتخاب کنید که آیا به هنگام آشکار شدن یک فهرست کاندیداها یا تغییر صفحه‌ی فهرست، تمام کاندیداهای قابل رؤیت باید بصورت خودکار خوانده شوند یا نه.
فعال نگه‌داشتن این گزینه برای روش‌های ورودی تصویرنگاری همچون «چنگ‌جی جدید چینی» و «بوشیامی» مفید است؛ چرا که میتوانید نمادها و شماره‌هایشان را بطور خودکار بشنوید و نماد درست را بسرعت انتخاب کنید.
هرچند، برای روش‌های ورودی مبتنی بر آوانگاری همچون «آوانگاری جدید چینی»، بهتر است این گزینه را خاموش کنید؛ چرا که همه‌ی نمادها به گونه‌ای واحد خوانده خواهند شد و شما مجبور خواهید بود برای بدست آوردن اطلاعات بیشتر از راه بررسی توضیح نویسه برای هر کاندیدا، از جهت‌نماها استفاده کنید تا بتوانید تک‌تک روی نمادهای موجود حرکت کنید.
اعلام کاندیدای انتخاب‌شده
این گزینه، که بطور پیش‌فرض فعال است، به شما امکان میدهد انتخاب کنید که آیا NVDA هنگامی که یک لیست از کاندیداها-وقتی که مشغول نوشتن هستید- ظاهر میشود، یا هنگامی که کاندیدای انتخاب‌شده تغییر میکند، باید کاندیدایی را که انتخاب کرده اید اعلام کند یا نه.
برای روش‌های ورودی‌ای (مانند چینی آوانگاری جدید) که انتخاب مورد نظر میتواند با جهت‌نماها تغییر کند، فعال بودن این گزینه ضروریست؛ اما برای برخی روش‌های ورودی دیگر، شاید کاراتر باشد بهنگام تایپ، این گزینه را غیر فعال کنید.
توجه داشته باشید که حتی اگر این گزینه خاموش باشد، مکان‌نمای بازبینی روی کاندیدای انتخاب‌شده قرار خواهد گرفت و به شما اجازه خواهد داد تا این کاندیدا (ی در حال حاضر انتخاب‌شده) و دیگر کاندیداها را با استفاده از پیمایش اشیا و بازبینی بطور دستی بخوانید.
آوردن توضیح مختصر نویسه بهنگام اعلام کاندیدای انتخاب‌شده
این گزینه، که بطور پیش‌فرض روشن است، به شما اجازه میدهد انتخاب کنید که آیا NVDA هنگامی که کاندیدایی انتخاب میشود، یا بهنگام خوانده شدن خودکار کاندیداها وقتی لیست کاندیداها ظاهر میشود، باید برای هر نویسه موجود در یک کاندیدا توضیح کوتاهی ارائه کند یا نه.
توجه داشته باشید که در زبان‌هایی مانند چینی، این گزینه تأثیری روی اعلام توضیح اضافی نویسهها برای کاندیدای انتخاب‌شده ندارد.
این گزینه شاید برای روش‌های ورودی کره‌ای و ژاپنی سودمند باشد.
اعلام تغییرات در رشته‌ی خواندنی
بعضی از روش‌های ورودی، مانند آوانگاری جدید چینی و چنگ‌جی جدید، دارای یک «رشته‌ی خواندنی» هستند که بعضی وقت‌ها «رشته‌ی پیش‌نِوِشتنی» هم نامیده میشوند.
شما میتوانید با این گزینه انتخاب کنید که NVDA نویسه‌های جدیدی را که داخل این رشته تایپ میشوند، باید اعلام کند یا نه.
این گزینه بگونه‌ی پیش‌فرض فعال است.
توجه کنید که بعضی روش‌های ورودی قدیمیتر، از جمله «چنگ‌جی چینی»، شاید از رشته‌های خواندنی برای نگه‌داری نویسهها برای نوشته شدن یک‌جا استفاده نکنند؛ بلکه به جای آن مستقیماً از رشته‌های نِوِشتنی برای این کار استفاده کنند. برای تنظیم کردن گزینه‌ی مربوط به رشته‌های نام‌برده، گزینه‌ی بعدی را ببینید.
اعلام تغییرات در رشته‌ی نِوِشتنی
بعد از خواندن، یا هنگامی که اطلاعات پیش‌نوشته‌شده در کنار هم به یک نماد تصویرنگاری معتبر ترکیب میشوند، بیشتر روش‌های ورودی این نماد ایجاد‌شده را در یک «رشته‌ی نوشتنی» بطور موقت در کنار نمادهای دیگر قرار میدهند، تا در نهایت، همه‌ی این نمادها در نوشتار مورد نظر درج شوند.
این گزینه امکان میدهد تا تعیین کنید آیا NVDA نمادهای جدیدی را که در این رشته‌ی نوشتنی آشکار میشود، باید اعلام کند یا نه.
این گزینه بطور پیش‌فرض فعال است.